Laatst kreeg ik de tip om eens te kijken naar “Sander en de kloof”. Een programma waarin Sander Schimmelpenninck op zoek gaat naar de invloed van afkomst op je (toekomstige) succes. Wat mij aansprak is dat Sander hiermee zijn eigen afkomst en de voordelen die hij daarvan heeft gehad kritisch onder de loep neemt. Is het eigenlijk wel eerlijk dat de plek van je wieg de weg voor jou plaveit of hem juist een stuk hobbeliger maakt? Wat doet dat met de kansengelijkheid in Nederland?
Sander vertelt dat ons land de hoogste vermogensongelijkheid in de wereld kent. We zien hem in de eerste aflevering in gesprek gaan met o.a. zijn ouders, een bevriende vermogensbeheerder en jongeren die hun vertier zoeken op een boot (van papa gekregen) in het Gooi. De (hoogte van de) erfbelasting wordt ter discussie gesteld. Sommige welgestelden vinden deze vorm van belasting oneerlijk. Sander is van mening dat het, juist omdat hij financieel zo goed bedeeld is, bijna een voorrecht is om te betalen of in elk geval niet meer dan normaal. Er blijft immers nog zoveel geld over. De kloof tussen arm en rijk is veel te groot, aldus Sander. De jongeren op de boot beamen dat deel uitmaken van de elite vrijheid geeft. Je kunt dingen doen die je leuk vindt en hebt meer privileges, meer kansen dan sommige anderen.
De aflevering “kansen zijn te koop” gaat met name over het onderwijs en de opkomst van privéscholen. Hoe eerlijk is het dat een klein deel van de ouders het zich kan veroorloven om €25000,- per jaar te betalen voor een school waarin de klassen klein zijn en de beste leraren worden aangenomen? Een van de leerlingen die wordt geïnterviewd omschrijft het mooi: “Je hebt een soort joker ingezet die niet iedereen heeft.”
In een meritocratie zijn talent en inzet doorslaggevend. Hierbij horen gelijke kansen in het onderwijs; een belangrijke pijler in Nederland die volgens Sander steeds meer onder druk staat.
Kijkend naar het programma verbaasde ik me over het feit dat ouders vinden dat hun kind naar het vwo moet. Blijkbaar deug je in sommige kringen niet als je niet aan een bepaald opleidingsniveau voldoet. Een vader geeft ook eerlijk toe dat het om status gaat. Misschien moeten we ons eens afvragen hoe belangrijk we status vinden ten opzichte van het geluk van onze kinderen. Het is mooi om alles uit een mens te halen wat erin zit, maar ten koste van wat? Geven we daarmee niet het signaal af dat het nooit goed genoeg is? Dat het altijd, beter, hoger, mooier moet zijn? Ik sta niet achter deze boodschap. Daarbij zou talent moeten worden beloond en niet het feit of je uit een welgestelde familie komt. Sander vraagt aan diezelfde vader of hij zijn kind niet teveel geeft en daarmee bijdraagt aan de kansenongelijkheid. Hij antwoordt: “Het voelt wat ongemakkelijk, maar ik ben er niet verantwoordelijk voor.” De vraag rijst wie er dan wel verantwoordelijk is voor het vergroten van kansenongelijkheid en hoe we dit maatschappelijke probleem kunnen aanpakken.
Kansengelijkheid is iets waar KlasseStudent zich voor inzet. Dit programma bekijkt het onderwerp vanuit verschillende perspectieven en geeft een beeld van de problematiek die ermee samenvalt. Zeker een aanrader. De zes afleveringen zijn te bekijken via de NPOstart-app of via deze link: Sander en de kloof gemist? Start met kijken op NPO Start
Voor een betere werking van onze platforms en om je relevantere informatie te kunnen tonen, gebruiken we cookies en soortgelijke technologieën, zowel van KlasseStudent als van derden. Voor meer info ga naar Cookie Statement