Buiten leer je beter

We zitten teveel en dat levert ons talloze problemen op. Ik merk het ook in de klas.

“Wat heb je gedaan in het weekend?”
“Gamen.”
“Het hele weekend?”
“Ja, beetje chillen op m’n kamer.”
“Ben je nog buiten geweest? Het was prachtig weer!”
“Neuh.”

Ik kijk verbaasd mijn leerlingen aan, maar voor hun is het de gewoonste zaak van de wereld.  Het probleem in de kiem te smoren, is mijns inziens een deel van de oplossing. Laat die jonge lui naar buiten gaan, laat ze bewegen. Maar wat is de realiteit? We stoppen ze een dag lang in een klaslokaal waar ze twee keer een kwartiertje tot een half uur uit mogen om vrij te bewegen. Ik ben het er niet mee eens, maar wanneer ik mijn leerlingen vertel dat we de dag beginnen met een wandeling hoor ik zelfs een “pfff, moet ik mee?”. Ja, dat moet, want buiten is goed! Waarom?

Buiten is er meer zuurstof. Dit is een oppepper voor de bloedsomloop en geeft energie aan alle organen, waaronder de hersenen. Een verbeterde concentratie is het gevolg. Ook worden buiten meerdere zintuigen tegelijk geprikkeld; een manier om meer “aan” te staan waardoor je focus verbetert. Daarnaast kun je, wanneer je met je klas naar buiten gaat, gebruik maken van die verschillende prikkels en het onderdeel van de les maken. De lesstof zal hierdoor op verschillende lagen worden geïntegreerd, niet alleen maar via de ogen of de oren.

Buiten zijn vraagt om beweging; zeer welkom voor alle adhd’ers en andere onrustige zielen. Wanneer een leerling niet steeds wordt aangesproken op zijn gedrag (zit eens stil), zal zijn ervaring van de les veel positiever zijn. Als die strijd uitblijft en een leerling meer kan zijn hoe hij van nature is, zal dat het leren ten goede komen. Daarbij wordt bij bewegen een appèl gedaan op de samenwerking tussen de hersenhelften. Hoe soepeler die communicatie loopt, hoe makkelijker het leren gaat. En, niet zo verrassend, maar zo belangrijk: bewegen helpt overgewicht tegengaan.

Daarnaast werkt de natuur stress verlagend. Een onderzoek van de University of Michigan (2019) toont aan dat in een groene omgeving je cortisolniveau (stresshormoon) daalt wanneer je meer tijd in de natuur doorbrengt.

Het idee om meer lessen buiten te geven, vraagt om creativiteit van de docent. Vaak zijn dit lessen die zelf moeten worden ontwikkeld en dit kost tijd. Ik pleit ervoor dat we docenten deze tijd geven, zodat buiten les steeds meer onderdeel wordt van een schooldag. Op internet staan talloze ideeën ter inspiratie. Belangrijk is dat je als team het idee van buitenlessen ondersteunt en dat ieder in zijn eigen tempo en op zijn manier buiten integreert in de lessen.

Wil je alvast een bijdrage leveren, maar zijn lessen in de natuur nog een ver-van-je-bed-show? Houd het simpel. Maak, net als ik, samen met je klas een wandeling. Eenmaal onderweg vonden ze het toch fijn en wilden ze de week erop weer. Een stap in de goede richting.

Door: Louise Boë